Cadyk i ryba

39 cm x 40 cm
technika mieszana, papier
tekst: fragment książki Sefer Mat-amim, wydanej w 1889 w Warszawie.

Oto powody spożywania ryb w Szabat: w opisie Dzieła Stworzenia pojawiają się błogosławieństwa, wypowiedziane przez trzy kolejne dni. W czwartek – błogosławieństwo dla ryb, w piątek – błogosławieństwo dla człowieka, a w Szabat – błogosławieństwo dla Szabatu, a jako że „nić potrójna łatwo się nie zerwie” (Kohelet 4:12), człowiek (a Jisrael nazywany jest człowiekiem), który spożywa ryby w Szabat na cześć Szabatu, jest błogosławiony potrójnym błogosławieństwem. Aluzja do tego znajduje się też w Psalmie 23:2 bin-ot desze… „na błoniach zielonych [daje mi się wylegiwać]”, gdzie litery słowa desze można odczytać jako skrót: dalet – dagim „ryby”, szin – szabat „Szabat”, alef – adam „człowiek”. Inny powód jest taki, że wszystkie stworzenia mają swój korzeń w wyższych światach, a ryby pochodzą z bardzo wysokiego i świętego świata, który jest aluzją do Otwartego Oka (Opatrzności). Również wszyscy cadycy przechodzą [po śmierci] w ryby, dlatego w święty Szabat spożywa się ryby, aby ich wyzwolić.