Teli baolam

 

Teli baolam

70 cm x 100 cm
farba akrylowa na papierze woskowanym, atrament
tekst: Sefer Jecira 6:1,3

Wyobrażenie kosmosu w oparciu o interpretację mistycznej księgi Sefer Jcira. Rysunek smoka pochodzi ze średniowiecznego komentarza autorstwa rabiego Eliezera Rokeacha z Wormacji. Teli to jedno z najbardziej tajemniczych słów w Sefer Jecira. Według interpretacji kabalistów Teli w tym miejscu oznacza umowną oś, wokół której obracają się niebiosa, czy wyobrażoną linię, na której zawieszone są sfery niebieskie. Wielu odczytuje słowo Teli jako Biegun Węża wspomniany w wersecie Księgi Hioba 26:13 oraz u Izajasza 27:1.

Biegun Węża, który bywa też kojarzony z Lewiatanem, jest opisywany w postaci zwierzęcia, na którym zawieszona jest ziemia, stąd w midraszu znajduje się zdanie „świat jest zawieszony na płetwie Lewiatana”. Biegun Węża jest również identyfikowany z Gwiazdozbiorem Smoka. Gwiazdozbiór ten znajduje się blisko Bieguna północnego, a około 4500 lat temu Thuban – gwiazda w „ogonie” Smoka, była gwiazda Polarną. Jeszcze inni rabini komentujący Sefer Jecira określają Teli jako Mleczną Drogę. Według nich Teli to raczej oś galaktyki, a nie ciało niebieskie. Inni zaś dowodzą, że Teli to miejsce znajdujące się pod niebem Wilon, które jest zamieszkane przez istoty podobne do ludzi, ale świętością i czystością przypominające anioły. Tym istotom odkrywane są Boskie tajemnice, one zaś mogą objawiać je ludziom.